Başarılı İnsanlar Ve Hikayeleri

Başarılı insanlar kelimesinin anlamı günümüzde popüler bir boyuta ulaştı. Bana göre en yalın tanımıyla; kişinin içinde bulunduğu koşullar çerçevesinde, hedeflerine ulaşması için gösterdiği eylemsel bütünlüktür. Peki, başarılı olmanın bir ölçütü var mı? Ya da başarılı insanların sırları nelerdir?

İşte bunları düşündüğümde biyografik film ve kitaplara o kadar fazla zaman ayırıyorum ki en çok düşündüğüm konu başarılı insanların hayat hikayeleri oluyor. Mücadeleci olan kadınların bilhassa. Amacım cinsiyetçi tutum sergilemek değil. Bir kadın olarak bu tuzağın içine de girmek istemem. Cinsiyetçi bir tutum sergilemekten ziyade düşünüp hep beraber tartışalım istiyorum. Soruyorum başarılı insanlar başarıya nasıl ulaşmıştır?

Başarılı İnsanların Altın Kuralları Mı Var?

Siz düşünürken, benim aklıma Afife Jale geldi. 13 Nisan 1919 tarihinde, Hüseyin Suat’ın “Yamalar” adlı oyununda ilk kez sahneye çıkmış. Üçüncü piyesi olan “Odalık” oyununda tiyatro polis tarafından basılmış ve tutuklanmamak için kaçmak zorunda kalmış. Daha sonra Müslüman kadınların kesinlikle sahneye çıkamayacaklarına dair bildiriyle Afife Jale’nin işine de son verilmiş. 1923’te Cumhuriyet’in ilanıyla Türk kadınlarının sahneye çıkmasına daha çok destek verilmiş. İşte, ilklere imza atan bir kadın Afife Jale. İlk Türk kadın oyuncu! Bu durum sadece yaşadığımız topraklara ait bir sıkıntı da değil.

Dünyadan Örnekler

Dünyada sayılı örnekler mutlaka vardır. Mesela Antonia Brico’nun hayatını araştırdığımda çok etkilenmiştim. Amerikalı ilk kadın orkestra şefi ve aynı zamanda da piyanist. Antonia Brico 1920’lerin sonunda en üst düzeyde ki bir mesleğe ulaşmanın zorluğunu göğüsleyen bir kadın. Berlin Filarmoni Orkestrasını yöneten ilk kadın şef olmuş. Dönemi zamanın koşullarına ve toplumsal değerlere göre eleştirmek belki doğru olan ama mücadele eden tarafına hayran kaldığımı bir kez daha söylemek istiyorum.

Üzüldüğüm nokta ise 2017 yılında saygın bir magazin dergisi olan Gramophone’da tüm zamanların en iyi elli orkestra şefi yayınlanmış. Ve bir tane bile kadın yok.  Bir düşünün tam asır geçmiş. Başarılı olmanın cinsiyetle ilgili olmadığını göstermek ve bunu misyon edinmek artık hepimizin görevi diye düşünüyorum.

Başarı Öyküleri

Başarı farklı hikayeler yaratır. Yaşadığımız topraklara tekrar dönecek olursak avukatlık mesleğini seçen ve yapan ilk kadın Süreyya Ağaoğlu’dur. 1989 yılında kaybettiğimiz Süreyya Ağaoğlu bence yaşadığı dönemin en cesur entelektüel kadınlarından birisi. Türkiye'nin ilk kadın avukatı Süreyya Ağaoğlu, kadınların bir lokantada yemek yiyebilmesine de öncülük etmiş. İşte bunları araştırdıkça insanların başarı öyküleri beni çok etkiliyor.

Mesleğinde başarılı insanlar dediğim zaman bu kadınlara denk gelmek bir bakıma motive de ediyor. Bana göre basit bir kavram değil mesleğini icra eden ilk kadın olmak. Kadın olurken yapılan haksızlara dimdik durabilmek. Kendime soruyorum da bir kadın olarak bu zamana kadar mesleğimi yaparken hangi başarılara imza attım? Düşünüyorum mesleğimi icra etmeyi bırakın yaptığım işin görev tanımını anlatma çabasındayım.

İşte o zaman Türkiye’nin ilk kadın halkla ilişkiler uzmanı Betül Mardin aklıma geliyor. Uluslararası Halkla İlişkiler Derneğinin başkanlığına kadar yükselmiş ve bu göreviyle de IPRA’nın ilk Türk kadın başkanı olmuştur. Mesleğimin ne olduğunu bıkmadan, yılmadan anlatmış olmanın arkasındaki neden. Dünyanın en başarılı insanların yaptıkları nedir biliyor musunuz? Pes etmemeleri, öğrenmeye her zaman açık olmaları ve alışkanlıkları ve daha birçok şey.

Ben yazımda mesleğinde ilerlemiş olan başarılı kadınlar konusunu ele aldım. Başarılı insanların başarısızlıkları da vardır tabi ki olabilir. Fakat önemli olan başarının cinsiyetle hiçbir ilgisi olmaması. Yıl olmuş 2019 ve teknoloji gelişmiş. İşte bu algıyı değiştirmek ve cinsiyetçi tutumların zararlarını en aza indirmek artık hepimizin görevi. Geriye kalan belki de başarılı insanların yaptıkları nedir diye sorgulamak ya da biyografik film ve kitapları karıştırmak.

Yazar: Aylin Aktaş