Girişimcilik, Yenilikçilik ve Yaratıcı Yıkım

Ekonominin sürdürülebilir büyümesinde, girişimcilik ve yenilikçilik önemli aktörlerdir. Girişimciler yeni fırsatları tespit edip, sahip oldukları sermayeleri oranında yönlendirerek ekonomiyi harekete geçiriyor. Kurulan firmalar, rakipleri karşısında üstünlük sağlamak için sürekli yenilik yapmaktadır.

Girişimcilik

Girişimcilik, yeni bir hizmet veya ürünün, yeni bir pazar yaratılarak, yeni üretim metodları belirlenerek herhangi bir sektörde yeni bir organizasyonun oluşturulması ve yürütülmesi olarak tanımlanabilir. Girişimcilik, belirsizliklerden ve olası durumlardan yararlanmaktadır. Şu an ki “ne” ile “gelecekte ne olacağı” arasındaki ilişki ile ilgilidir. Yine ekonomik büyüme ve kalkınmada yenilik ve yaratıcılığın kaynağıdır.

Hızla gelişen teknoloji dünyanın küçük bir pazar haline dönüşmesine neden olduğu için ekonomide artan rekabet üretim ve hizmet anlayışını da değişmeye zorlamıştır. İşletmelerini ayakta tutmak isteyen girişimciler için yenilikçilik (inovasyon) olmazsa olmazlardandır.

İnovasyon

Peter Drucker, “İnovasyon, girişimciliğin kendine özgü aracıdır. Kaynaklara yeni bir zenginlik oluşturma kapasitesine sahip olan eylemdir” der. Michael Vance inovasyonu, “yeninin yaratılması veya eskinin yeni bir şekilde yeniden düzenlenmesidir” şeklinde ifade etmiştir. Yenilikçilik, sadece bir fikir sahibi olmak değildir. Aynı zamanda fikri değer yaratacak şekilde yürütecek yöntemler geliştirmektedir. Yani anlamlı sorunlara yeni çözümler üreterek değer yaratma sürecidir.

Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci Joseph A. Schumpeter, ilk kez 1942 yılında Kapitalizm, Sosyalizm ve Demokrasi adlı kitabında kaleme aldığı bir kavramdır yenilikçilik. Ürün/ hizmetin müşteriye sunulmasında yenilikçi yöntemleri uygulamayan, faaliyetlerini gerçekleştirirken bilgi üretimine önem vermeyen işletmelerin rekabet gücünün azalarak tükeneceğini ifade etmiştir.

Yaratıcı Yıkım

Ekonomik sektörlerde inovasyon, literatüre yeni bir kavram olan yaratıcı yıkımı kazandırmıştır. Yaratıcı yıkımı bir örnekle açıklamak çok daha net anlaşılmasını sağlayacaktır. Amerikan uluslararası ulaşım şirketi olan UBER’i ele alalım. UBER, mobil bir uygulama üzerinden müşteri/sürücü arasındaki koordinasyonu sağlamıştır. Bu mobil uygulama ile müşteriye aldığı hizmeti değerlendirme olanağı sağlamıştır. Bu yenilikçihizmet anlayışı geleneksel taksiciliğin rekabet gücünü düşürmüştür. Artık hizmet edemeyen duruma gelmiş geleneksel taksi şoförlerinin durumu protesto eden eylemler sergilediklerini görmemize sebep olmuştur.

Girişimci, yeni bir ürün piyasaya sürdüğünde başlangıçta belli bir süre o yeniliği pazarlayan tek firma olamanın avantajı ile kâr elde edecektir. Bu durum diğer firmaların da ilgisini çekecek ve taklit edilmesi yoluyla pazar payı zamanla düşecektir. Piyasada tek olmanın avantajı ortadan kalkınca yatırımlar başka alana kayar. Ama söz konusu firma piyasaya sürdüğü ürününü kreatif bir anlayışla ürettiği sürece pazar payanı koruyacaktır. Böylece yaratıcı yıkım sonsuz bir süreç olarak devam eder.

Girişimcilikte Yeniliğin Görkemli Olması

Basit ve belirli bir konuya veya ihtiyaca cevap vermeye odaklı olması yeterli. Sınırlı kaynaklar, az sayıda insan ve sadece küçük bir pazar gerektiren bir işe başlamak her zaman iyidir. Aksi halde ilk aşamada kaçınılmaz olarak gereken düzenlemeleri ve değişiklikleri yapmak için yeterli zaman bulunamayacaktır. Yenilikçilik ihtiyaçlardaki değişimi kavramaya dayanmaktadır. Pazar ve müşteri ile uyumlu olmalıdır ki olumlu sonuç alınabilsin.

Başarılı bir yenilik için, pazarda neler olup bittiği hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Müşterilerin beklentilerini iyi gözlemlemek işletme için uygulanacak yeniliği seçmede yardımcı olacaktır. Girişimciler her zaman inovasyon kaynaklarını aramalı ve derhal harekete başlamalıdır.

Sonuç olarak girişimcilik ve yenilikçilik, kapalı sanayi toplumundan bilgiyle yoğrulmuş, değişime uyumlu bir ekosisteme geçişte önemli kavramlar arasından yer almaktadır. Yenilik yapabilme becerisi, girişimci ruha sahip olmak gelişen bir işletmenin sadece hayati bir bileşeni değil, girişimciliğin kendisinin de önemli bir parçası olarak görülebilir.

Yazar: Şafak Soysal