İş Sağlığı Ve Güvenliği Hakkında

İş sağlığı ve güvenliği kavramı M.Ö 2000’li yıllara dayanır ve ağırlıklı olarak endüstri devriminin başlamasıyla kendini göstermiştir. 20.yüzyılda makineleşmenin oluşması kişilerin iş hayatında aktif olarak yer alması beraberinde meslek hastalıkları ve iş kazalarının görülme sıklığını arttırmıştır. Ülkemizde ise bu kavram Tanzimat öncesi döneme dayanmakta olup sanayinin ve teknolojinin gelişmesiyle doğru orantılı olarak gelişim göstermektedir.

İş Sağlığı

İş sağlığı kavramı adı konulmuş olmasa dahi Babil döneminden bugüne uygulanmaktadır. Eski Mısırlılar döneminde piramitlerin inşaatında iş gücünü sağlayabilmek amacıyla sağlık kabinleri oluşturulmuştur. Hipokrat, Platon, Aristo gibi bi çok düşünüründe bu konuda çalışmaları olmuştur. Meslek hastalıklarının babası olarak nitelendirilen Bernardino Ramazzini 1973 yılında çıkarmış olduğu eserinde hastanıza mesleğini mutlaka sorun diye öğütte bulunarak konunun önemini gözler önüne sermiştir.

Ülkemiz de iş sağlığı ve güvenliği kavramı cumhuriyet öncesi dönemden günümüze kadar gelişerek gelmiştir. Lonca sandıklarında ustanın çırağın her türlü sorumluluğunu üzerine alması iş güvenliği adına bir başlangıçtır. Cumhuriyet döneminde bu konuyla ilgili birçok yasa çıkmış ve 2012 yılında "İş Sağlığı ve Güvenliği" yasası olarak yürürlüğe girmiştir.

İş Sağlığı Ve Güvenliği Çalışmaları

İş sağlığı ve güvenliği kanunu çalışmalarının iki kısmı mevcuttur. Çalışanların yapacakları iş ile sağlığı arasındaki uygunluğu inceleyen tıbbi kısım iş yeri ortamında oluşabilecek kazaların ve işçi sağlığını etkileyecek risklerin saptanması ölçülmesiyle ilgilenen iş güvenliği kısmı. İki alanda birbirlerinin tamamlayıcısıdır.

İş sağlığı tüm meslek elemanlarının bedenen ruhen tam bir iyilik halinde olması, bu durumun sürekliliğinin sağlanması ile ilgili yapılan çalışmaların tümüdür. İşçilerin işe alımlarından, iş ile ilişkisi sırasında devam eden süreçtir Hizmet iş yeri hekimi ve diğer sağlık personeli adı altında sağlık çalışanları tarafından sunulur. Çalışma ortamında oluşan sağlık sorunlarına ve kazalara müdahalede bulunurlar, Sağlığın sürdürülmesin de çalışanlara eğitim, rutin kontroller sunarlar. İş sağlığı ve güvenliği kapsamında karşımıza çıkan ve çalışan hayatını en çok etkileyen bir oluşumda iş kazasıdır.

Meslek Hastalıkları

İşçinin iş yerinde ya da işle ilgili bulunduğu her ortamda karşılaştığı beden ve ruh sağlığını bozan aniden oluşan olaylardır. Meslek hastalıkları da iş hayatının bireylerin yaşamını etkileyen önemli bir faktördür. Yapılan iş ile ilgili olan bireyin iş ile ilişkisi kesildiği zamandan yıllar sonra ortaya çıkan hastalıktır. İş güvenliği iş yerinin çalışılan ortamın fiziki şartlarının çalışanların sağlığına uygunluğunun değerlendirilip riskli görülen alanların düzenlenip olası kazaların önüne geçilmesini sağlayan bir oluşumdur.

Meslek hastalıklarının en aza indirilmesi iş kazalarının meydana gelmesini önlemek amacı ile iş sağlığı ve güvenliği kanunlarınca iş verenlerin bu konuda uzmanlığı olan kişileri bünyesinde bulundurması mecburidir. İş güvenliği uzmanı olarak ünvan alan bu kişiler iş yerinde var olan tüm riskleri değerlendirmeli oluşabilecek iş kazalarını minimum düzeye indirebilecek önlemler almalıdır. Uzmanın yapmış olduğu değerlendirmeler iş veren ve çalışanlar tarafından yerine getirilmek zorundadır. Çalışanlara bu durumun önemini gösterecek eğitimler ve teşvikler verilmelidir.

İş Hayatında İş Sağlığı

İş sağlığı ve güvenliği iş hayatında çok fazla öneme sahiptir. Ülkemizde oluşan birçok iş kazasından sonra konunun önemi anlaşılmış yasalar daha özenli bir şekilde düzenlenmeye başlanmıştır. İş güvenliği ve sağlığı hizmeti Aile Çalışma ve Sosyal Bakanlığı bünyesinde verilmekte. Yetkililer tarafından yapılan denetimler işin işleyişi sıkı takip edilmekte yerine getirilmediği takdir de cezaları mevcuttur. İş kazaları ve meslek hastalıkları gerekli düzeyde önlenememiş olsa da her geçen yıl iyiye gidilmekte ve bu konuyla ilgili olumlu gelişmeler olmaktadır.

Bireylerin çoğuna verilen eğitimler yapılan çalışmalar gereksiz olarak gelmektedir. İnsanların daha bilinçli olmaları adına iş güvenliği ve sağlığı ile ilgili kamu spotları yayınlanmakta ve okullarda ders müfredatına alınmaktadır. İş sağlığı ve güvenliği işçi kavramının her anında çalışanı korumak iş verimliliğini arttırmak üzere yapılan çalışmalardır. Çalışanlar ve işverenler olarak konunun önemliliğini kavramalı ve herkese aşılamalıyız. Önce İş güvenliği yaşam tarzımız olduğunda, ömrümüz ve sağlığımız işlerimizi sürdürmeye daha elverişli olacaktır.

Yazar: Ruşen Tüzüncü