Kendine Uygun Mesleği Bulmak
Meslek grupları içindekilerden hangisi gerçekten size uygun gibi sorular kariyer seçimi konusunda yardımcı olacaktır. İnsanlarla ilgilenmeyi sevmiyor ve acil durumlarda soğukkanlı olamıyorsanız, tıp sizin için uygun bir alan değil demektir
İçinde yaşadığımız toplumun kariyer seçimi ile şekillenen belirli bir düzende işleyen sistemi ve hiyerarşisi vardır. Buradaki hiyerarşiden kasıt asiller ile kölelerin ilişkisinden ziyade kovan içindeki arıların ilişkilerine benzer. Her birinin yükümlü olduğu sorumluluklar ve görevler vardır. Her biri, yalnızca kendi işini yaparak sistemin yürümesine katkıda bulunur. İnsan topluluklarında da durum böyle. Var olan belli başlı meslek grupları pastadan en büyük dilimi alırken, en az onlar kadar önemli ve gerekli diğer meslekler hak ettikleri payı alamaz durumdadırlar.
Örneğin, uzun yıllardır el üstünde tutulan gözde mesleklerin başında mühendislik ve doktorluk gelir. Sanat ve edebiyat çoğu zaman gerçek bir meslek olarak dahi görülmez. Bu bakış açısıyla yapılan kariyer seçimi ve planlamalarının ilerleyen zamanlarda problem yarattığını görebiliriz. Ortaya çıkan problemler ya meslek değişimi ya da geri döndürülemez çeşitli fiziksel ve psikolojik hastalıklar olarak tezahür eder. Bunların temel sebebi, insanların kendilerine uygun mesleği seçmiyor olmalarıdır.
Alan Seçimi Yapmak
Halihazırda bir kariyer seçimi yapıp belli bir noktaya gelmiş ancak mutsuz ve memnuniyetsiz bir yaşam sürüyor olabilirsiniz. Ancak her an kendiniz için yeni bir karar alabilir ve alanınızı değiştirebilirsiniz. İlk kez alan seçerken ya da değiştirirken yapılacak birinci adım kişinin kendisini tanıması, yeteneklerinin ve ilgi alanlarının farkına varmasıdır. Bu adım hangi işi, hangi koşullarda yapacağınızı belirleyecek olan temel parametrelerden biridir.
Meslek grupları içindekilerden hangisi gerçekten size uygun gibi sorular kariyer seçimi konusunda yardımcı olacaktır. İnsanlarla ilgilenmeyi sevmiyor ve acil durumlarda soğukkanlı olamıyorsanız, tıp sizin için uygun bir alan değil demektir. Aynı şekilde müzikal yeteneğiniz varsa ve geliştirmek için karşı konulamaz bir istek duyuyorsanız, başka alan seçmek için kendinizi zorlamak uzun vadede fayda sağlamayabilir.
Mesleğiniz Hakkında Bilgi Edinmek
İkinci adım, yeni potansiyel mesleğiniz hakkında bilgi edinmektir. Mesleğin çalışma koşulları, avantajları ve dezavantajlarının neler olduğunu detaylı araştırmakla başlayabilirsiniz. Detaylı bir araştırma sonrası sonuçları iyi analiz edebilmek mesleğin size uygunluğunu anlamanızı sağlar. Son adım, yapmayı düşündüğünüz mesleği her koşulda yapıp yapamayacağınızı kendinize sormanızdır.
Örneğin sanat alanında bir kariye seçimi yaparsanız, her ay 9-5 işlerinin aylık düzenli yatan maaşlarını beklememeniz gerekir. Ancak bu, sanat alanından vazgeçmenizin akıl karı olduğunu da göstermez. Her ne koşulda olursa olsun ruhunuzdan gelen sese ve içinizdeki çocuğun gelecek hayaline kulak vermelisiniz.
Kariyer Seçimi Süreci
Yıllarını örgün eğitimle geçirmiş bireyler için geleceği şekillendirmek ve kurgulamak kariyer seçimi ile başlar. Ne var ki okul hayatına başlamadan önce neredeyse herkes, gelecekte ne olmak istediği ile ilgili az çok bir fikir sahibidir. Çünkü henüz toplumun normlarından etkilenmemiş, zihni eğitim sistemi ve yaşam koşulları tarafından manipüle edilmemiştir. Orta öğrenim ise bu etkilenmenin başladığı ilk yerdir.
Öğrenciler bir yandan yüksek öğrenim sınavlarıyla uğraşırken bir yandan da ileride ne olacaklarıyla ilgili acele bir karar verme telaşına girerler. Oysaki hayatlarının belki de ne önemli anlarını yaşadıklarından habersizdirler. Kariyer seçimi yalnızca faturaları ödemek için gerekli işin seçilmesi değildir, insanın tüm emeğini ve zamanını vereceği, bütüne ve kendisine sağlayacağı katkı ile bir nevi “kendini gerçekleştireceği” alandır. Bu nedenle ayrı bir önem taşır.
Geleceğinizi Şekillendirin
Sonuç olarak, yaşam boyu yaptığınız her seçim geleceğinizi şekillendirir. Kariyer seçimi de bunlardan biridir. Alışılagelmişin aksine toplumun ağaca tırmanmaya çalışan balıklara değil, sonsuz okyanuslarda yüzebilen balıklara ihtiyacı vardır. Her ne kadar tüm eğitim sistemi bunun tersine dizayn edilse de gelişen imkanlar ve teknoloji ağı yardımıyla bu durum değişmeye başlamış görünüyor.
İlerleyen yaşlarda görülen meslek değişimlerinin yaygınlaşmasıyla birlikte erken yaştaki kariyer seçimi önceki yıllara göre aynı şekilde farklılaşıyor. Örneğin bilişim ve edebiyatın buluşmasıyla ortaya çıkan yeni nesil iş modeli online içerik editörlüğü popüler meslek grupları arasında yer alıyor.
Yazar: Ezgi Akbulut