Kişisel Gelişim Kitapları Faydalı mı Zararlı mı?
Kişisel gelişim gün geçtikçe daha da büyüyen bir sektör olarak kendini göstermektedir. Özellikle de yayıncılık endüstrisi içerisinde kendine büyük bir alan ayırmış durumdadır.
Modern dünyanın sosyal bir varlık olan insanın üstündeki etkisi her geçen gün kendini daha fazla göstermektedir. Bu etkilerin bir kısmı olumluyken insanı kendine yabancılaştıracak kadar strese ve kaygı bozukluğuna iten olumsuz tarafları da mevcuttur. Yalnızlaşan insan, kendini bu durumdan kurtarmak için farklı çözüm arayışlarına girer. Kişisel gelişim de bu çözüm arayışlarından bir tanesidir.
Kişisel Gelişim Nedir?
Kişisel gelişim bir bireyin yaşadığı içinde bulunduğu sorunlara başkaları olmaksızın kendi başına çözüm bulmasıdır. Her birey tektir ve her bireyin kişisel gelişim yolcuğu farklıdır. Bireyin olabileceği en iyi versiyonuna dönüşmesi sağlıklı bir kişisel gelişimle mümkündür. Birey bu konuda nasıl bir yol izleyeceğini kendi seçer. Günümüzde kişisel gelişim araçlarına ulaşmak oldukça kolaydır. Bu da bireyin ilgisini çekmektedir.
Kişisel Gelişimin Kitaplaşması ve Kitapların Önlenemez Artışı
Kişisel gelişim gün geçtikçe daha da büyüyen bir sektör olarak kendini göstermektedir. Özellikle de yayıncılık endüstrisi içerisinde kendine büyük bir alan ayırmış durumdadır. Bugün bir kitabevine gidildiğinde ya da bir kitap sitesine bakıldığında çok satanlarda kişisel gelişim kitaplarına rastlamak mümkündür. Kişisel Gelişim İçin Yapabileceklerin arasında kitap okumak en önemlisi.
Kitapların çoğunun sade bir dile yazılmış olması, fiyatlarının uygun olması ve “çok satanlar” algısı sebebiyle birçok insanın tercih sebebi olmuştur. Bu kitapların arka planı ve yazarları incelendiğinde birçoğunun kişisel gelişim ile ilgisi olmayan, bu alanda eğitim almamış insanlar olduğu hemen fark edilmektedir. Peki içerikleri aynı olan bu kitaplar nasıl oluyor da bu kadar ilgi görüyor? Gerçekten de işe yarıyorlar mı?
Kitapların Etkisi Gerçek mi?
Bu noktada Plasebo etkisinden bahsetmek gerekir. Kelime Latince kökenli olup “memnun etmek” anlamına gelir. Plasebo, farmakolojik bir tedavi yöntemi değildir. Hastanın ona verilen ilacın iyileştirici olduğuna inandırılması ile ortaya çıkar. Bunu bir örnekle anlatmak daha açıklayıcı olacaktır: Bir doktor, acil nöbetinde olduğu vakit belli belirsiz şikayetleri olan bir hasta ile karşılaştığını, kadının asıl sorununun ne olduğunu bir türlü anlamadıklarını söylemektedir. Vakayı inceleyen psikiyatrist, hastaya içinde C vitamini olan bir enjektörü hastalığı için geliştirilmiş bir ilaç olarak tanıtıyor. Nitekim hastanın inancı doğrultusunda bu C vitamini tüm hastalık belirtilerini ortadan kaldırıyor.
Plasebo
Kişisel gelişim kitaplarının da bir çeşit plasebo etkisine sahip olduğu görülmektedir. Plasebo olsun veya olmasın bu kitapların bazı insanları motive ettiği, içinde bulundukları kaybı bozukluklarını iyileştirdiği de bir gerçektir. Ancak buradaki asıl problem her bireyde farklılık gösteren kişisel gelişimin bu kadar genellemeye maruz kalmasıdır.
TUİK’ten elde edilen veriler doğrultusunda okurların yüzdesi 7’si kişisel gelişim kitapları okumaktadır. Bu veriler 2016 yılında elde edilmiştir. Günümüz yayıncılık sektörünü düşünürsek artan kişisel gelişim kitaplarıyla birlikte bu oranın gözle görülür derece yükseldiğini tahmin etmek zor olmayacaktı. Piyasadaki birçok içerik genele indirgenmiş, aynı konular ve yöntemlerle kişisel gelişim alanında deneyimi olmayan insanlar tarafından kaleme alınmıştır. Bazı insanların motivasyon kazanmalarına yardımcı olurken diğer taraftan bu yöntemlerin uygulanmasında başarılı olamayan insanların daha büyük bir stres ve depresyon eğilimi gösterdikleri de gözlemlenmektedir.
Tıpkı kişisel gelişim kitaplarının yaptığı gibi bu kitapların zararlı mı yoksa plasebo etkisiyle faydalı mı oldukları hakkında bir genelleme yapmak doğru değildir. Bireye zarar vermesini engellemenin tek yolu bireyin kendisinin bu konuda bilinçli davranması, yardıma ihtiyaç duyduğu herhangi bir konunun uzmanlarını takip etmesi gerekmektedir. Böylece kendisi için neyin faydalı neyin zararlı olduğuna sağlıklı bir şekilde karar verebilecektir.
Yazar: Serfinaz Türk