Paylaşımlar Alemi: Sosyal Medya

Sosyal medya çağımızın en önemli haberleşme kaynaklarından birisi. Sosyal medya içinde Facebook, Instagram ve Twitter gibi farklı birçok platform bulunuyor. Bu sosyal ağ aracılığı ile insanlar iletişim kuruyor. Fotoğraf ve video paylaşımı yapıyor, haberleri ve gündemi takip ediyor, gittikleri yerlerden paylaşımlar yapabiliyor hatta paylaşımlar hakkında yorumda bulunuyor.

Birçok özelliği ve avantajı/dezavantajı olan bu ağlar dönemimizin en kolay haberleşme kaynağı. Ancak bu mecraların ne kadar güvenilir olduğu ise tartışmaya açık bir konu. Çağımızın getirdiği popüler kültüre olan merak, sosyal ağlar ile birlikte daha da gün yüzüne çıkıyor. Popüler olma isteği ile yapılan paylaşımlar yahut gündem olma çabaları durumun en iyi özeti. Sosyal medya mecralarından yapılan paylaşımlar bir bakıma gözetim toplumuna da davetiye hazırlıyor.

Sosyal Medya Ve Geleneksel Medya

Medya toplumların aynasıdır. Medyanın yansıttığı olay ve olgularla ile halk bilgilenir ve düşünce sahibi olur. Bu durum medyanın doğuşun ile günümüze kadar devam ediyor. Medya bir bakıma ideolojinin bir yansıması. Ancak çağımızın geldiği aşamada geleneksel medya kendini yeni medya alanına yanı sosyal medyaya bırakıyor.

Geleneksel medyanın yaşlanması ve çağa ayak uyduramaması yeni medyanın önünü açmaktadır. Ancak bu yeni medya kavramı kendisiyle birlikte birçok bakış açısını ve soru işaretlerine de neden oluyor. Yeni medya yanı sosyal medya hızlı haber alma kaynağıdır. Ancak bu haberlerin doğruluğu ve güvenilirliği de bir o kadar meçhul.

Gerçek Olmayan Paylaşımlar

Sosyal medya üzerinde asparagas haber yapmak basit bir işlem olup insanların bu haberlere inanması ise normal bir durum. Bu tarz mecralarda çokça siyasal boyutlarda yapılan paylaşımlar gündem oluyor. Siyasal iletişimin farklı bir boyut kazandığı son dönemlerde, ağlar üzerinden yapılan paylaşımlar genel geçerliğini korumakta. 140 karaktere sığdırılan ideolojik görüşler veya düşünceler paylaşımlar ile insanlara ulaşıyor.

Bu paylaşımların gerçekliğine bakılmadan gündem olması da durumun ayrı bir boyutu. Hele ki medya okur yazarlığı olmayan toplumların bu tarz haberlere inanması ve dillendirmesi kaçınılmaz bir sonuç. Son zamanlarda ortaya atılan ve çokça tartışılan yurttaş gazeteciliği de bu duruma en iyi örnek. Yurttaş gazeteciliği adı altında birçok yalan haber yayınlayan insanlar sosyal medyayı kötü amaçlar ile kullanıyor ve insanları yanlış bilinçlendiriyor.

Yapay Kimliklerimiz

Sosyal medya ve sorunları konusuna bir başka boyut da sosyal medyadaki yapay kimliklerimiz. Bu alanlarda yaptığımız her paylaşım bizlerin birer vitrinini oluşturuyor. Bu vitrin ile insanlar sahne alıyor ve başkaları tarafından beğenilme çabasına giriyor. Bu beğenilme ve var olma çabasının altında ciddi psikolojik nedenler yatıyor. Var olma çabası, onay alma isteği, en iyi benim düşüncesi bireyleri içten içe sarıyor. Sürekli paylaşımların beğenilmesi isteği, takipçi kazanma çabası, onaylanma iç güdüsü bireylerin takıntılı hal almalarına yol açıyor.

Bu psikolojik sebeplerin yanı sıra sosyal medya alanı bir gözetim haline dönüşüyor. Kim, nerede, kiminle ne yapıyor, ne yiyor, ne giymiş gibi sorular bu durumun birer örneği. İnsanları gözetleyerek bu sorulara yanıtlar aranıyor. Bireyler arasında geçmiş paylaşımlarına bakmave tüm paylaşımlardan sonuçlar çıkarma birer gözetim olgusunun yapı taşı. Hikaye bölümlerinde paylaşılan fotoğraf, gif ve video bu durumun en iyi örneğidir.

Elbette bu olumsuz durumlar sosyal medyayı baştan aşağıya kötü bir platform yapmıyor. Bilinçli bireyler olursak, okul çağında ki çocuklara şimdiden medya okuryazarlığı dersleri verilirse durumun daha iyi olacağı kanısındayım. Bu tür mecraları daha çok bilinçli ve gerekli durumlarda kullanmalı ve yapaylık içine girmemek gerek.

Yazar: Şilan Ergün