Son Yılların Gözde Mesleği: Koçluk

Temelinde “Coach”, Fransızca kökenli bir kelimedir ve “değerli malların bir noktadan diğerine taşınması için kullanılan ulaşım aracı” anlamını taşır. Koçluk, 1800’lü yıllardan yakın geçmişimize kadar spor alanında kullanılan bir terim olmasına karşın, yakın geçmişimizde iş dünyasında sıkça kullanılan bir kavram ve günümüzde de ilgi duyulan mesleklerden biri olmuştur. Peki koçluk nedir?

Koçluk

Koçluk, danışmanlık ve psikologluk ile benzer özellikleri olan hatta bazı konularda kesişen ama diğer yönleriyle ayrılan farklı meslek ve yaklaşımlardır. Kısaca hayatın her alanında kullanılabilen, amacı iç ve dış faktörlerle uyumu yakalamayı sağlayan bir sistemdir. Bir koç herkese hitap eder ve koçun ilk amacı kendini geliştirmek ve bunu yaparken kendi kaynaklarını kullanmaktır. Koçların üstlendiği sorumluluk, danışanının gelişimini hızlandırmaktır. Kişinin bakış açısını değiştirir ve potansiyelini ortaya çıkarmayı hedefler. Öte yandan bir danışana göre ise koçluk, kendi hedeflerini buldurup, o hedefe gidecek strateji ve eylem planının geliştirilmesini sağlayan bir süreçtir.

Koç Ne Yapar?

Kelimenin kökenindeki taşımacılık tabiri, koçluk için bir tesadüf değildir. Koçun amacı bir kişiyi bulunduğu konumdan daha iyi bir konuma getirmektir. Danışan da bu anlamdaki değerli varlıktır. Koçluk süreci ile ilgili yaygın bir metafor vardır. Buna göre bir baba ile oğlu, yolda bir at bulurlar. Baba der ki, bu güzel bir at, onu sahibine götürelim. Oğlu da nasıl yapacaklarını, tek tek herkese atı soramayacaklarını söyler. Baba, atı kaldırır ve yola getirir. At yürümeye başlar. Bir yoldan gider, diğer yola girer.

Bir yolu tekrar geri döner. Her seferinde yoldan çıkar fakat baba, atı yola geri koyar. Derken at en sonunda bir evin önünde durur. Sahibi bunu görünce baba ve oğula, atını getirdikleri için teşekkür eder. Baba ise teşekküre gerek olmadığını, yolu atın bulduğunu, onların sadece atı yolda tuttuklarını söyler. Profesyonel bir koç da tam olarak bunu yapar. Kişinin hedefini belirler ve o hedefe ulaşması için gittiği yolda kalmasını sağlar.

Koçluk Ve Diğer Yaklaşımlar

Koçlukta kullanılan yöntemlerin temelinde, psikoloji, sosyoloji, eğitim ve yönetim bilimleri yatmaktadır. Bu nedenle benzer bazı mesleklerle karıştırılır. Bunların başında psikologlar gelir. Koçlar psikolog değildir. Çünkü klinik psikolojide bir hastalığı tedavi etmek vardır. Koçlukta hastalık tedavisi yoktur. Danışmanlar da psikologlar gibi koçların yöntemiyle karıştırılır. Danışmanlıkta belli bir konuda bilgi birikimine ihtiyaç vardır. Danışman, konu hakkında derin bir bilgiye ve işin teknik yönlerine hakimdir. İşin süreçlerini, neye ihtiyacınız olacağını bilir ve öğretir.

Bir diğer yaklaşım da mentorluk denilen uzun vadeli bir kariyer ilişkisidir. Bir kurumda çalışanların kişisel gelişimlerinin yanı sıra o kurum içinde yükselmelerini sağlayacak yolu gösterir. Aynı mesleğe sahip olan tecrübeli kişinin, tecrübesiz kişiye bilgisini aktarmasıdır. Öte yandan koçun, danışan mesleğini bilmesine ihtiyacı yoktur.  Herkesle çalışabilir.

Meslek Olarak Koçluk

Koç bir meslek uzmanıdır. Günümüzde belirli bir kesim tarafından itibar görmez ve anlaşılmaz. Bunun temelinde, kolayca alınabilen sertifikalarla mesleğe başlayıp, kendini geliştirmeyen kişilerin başarısızlıkları yatar. Her meslekte olduğu gibi koçlukta da geliştirilmesi gereken yetiler vardır. Beden dili, iletişim becerileri, kişisel gelişim gibi konularda her zaman kendilerini geliştirmelidirler.

Yaşam koçluğu daha çok bilinse de günümüzde ihtiyaçlardan dolayı çıkan farklı uzmanlıklar gerektiren koçluklar da vardır. Bunlardan bazıları; öğrenci koçluğu, aile koçluğu, ilişki koçluğu, insan kaynakları koçluğu, satış koçluğu ve yönetici koçluğudur. Her ne kadar isimleri farklı görünse de temelindeki koçluk yaklaşımı aynıdır.

İyi bir koçla çalışmak kişinin kendine yapacağı doğru yatırımdır. Koç sizi pür dikkat dinler, yargılamaz. Hedefleriniz ve yaptıklarınız hakkında size güçlü sorular sorar ve satır aralarında konu ile ilgili gerçek bakış açınızı ortaya çıkartıp farkındalık yaratır.

Yazar: Emre Özçivici