Tükenirken Çıkan Ruh Halimiz

Çağımızda ne kadar sebebi bilinmeyen ve araştırmalara rağmen bulunamayan hastalık varsa isimleri de o kadar enteresan geliyor akla. Stres, depresyon ve son yıllarda gittikçe insanların ruh hali ile örtüşen, yeni tanımıyla tükenmişlik sendromu. Aslında bu yeni bir tanım olmayıp 1974’te Alman psikolog Herbert Freudenberger tarafından yapılan araştırmalar sonucunda başarısız olma, yıpranma, enerji ve gücün azalması veya tatmin edilemeyen istekler sonucunda bireyin iç kaynaklarında oluşan tükenme durumu olarak tanımlanmıştır.

Dünya Sağlık Örgütü tarafından uluslararası hastalık sınıflandırması listesine alınmıştır. 2020 yılında artık evrensel anlamda bir hastalık olan tükenmişlik sendromu sağlık sigortalarında da yeni düzenlemeler getireceğe benziyor.

Tükenmişlik Sendromu İle Nasıl Tanıştık?

Ülkemizde ilk olarak milyonların izlediği sevilen dizi oyuncusu Meryem Uzerli’nin “tükendim” demesi ile hayatlarımıza aniden giren tükenmişlik sendromu nedir? Bilgi ve teknolojinin getirdiği birçok avantaja rağmen mutlu olamıyoruz. Yeni hastalıklara maruz kalıyoruz. En başta zorunlu ihtiyaçlarımızı karşılamak için bir heves, bir mutluluk ile başladığımız çalışma hayatımıza da neler oluyor da bir oyuncu bile bu sendroma yakalanabiliyor?

Mutlu ve heyecan dolu işe gidişler zamanla yerini isteksiz gitmelere iş ortamından uzaklaşma isteği ve sistemden yakınmalara dönüşmektedir. Hatta hatalar sisteme dayandırılmakta ve kişisel özgüven eksikliği ile oluşan tatminsizlik yerini, kaçma ve uzaklaşma isteğine bırakmaktadır. Kısaca tükenmişlik sendromu başarıyla yönetilemeyen işyeri stresi olarak ifade edilmiştir.

İşyeri Stresi Sendromu

Gündelik yaşantımızda sabahları zor kalkıyorum, işe gitmek zor oluyor, ayaklarım geri geri gidiyor şikayetlerini arkadaşlarımızdan ve çevremizden sürekli duyar olduk. Belki de farkında olmadan siz ve sevdikleriniz de bu sendromu yaşıyorsunuzdur. Olamaz mı? Tükenmişlik sendromu karamsarlık, kayıtsızlık, aldırmama, bezginlik, uykusuzluk yaratan bir duygu durumu ile baş gösteren ve insanda enerji kaybı yaratan bir hastalıktır. Öncelikle insanlarla daha çok yüz yüze ilişkide bulunan hizmet sektörü çalışanlarında doktorlarda, hemşirelerde, öğretmenlerde ve sanatçılarda, yazarlarda görülen ve kadınlarda işyeri içinde yaşadıkları eşitsizlikler gibi nedenlerle erkeklere göre daha sık rastlanan tükenmişlik sendromu hepimizde görülebilecek bir sendromdur.

Belirtileri Nelerdir?

Kendi kendine geçmeyen tükenmişlik sendromu müdahale edilmezse ciddi problemlere neden olur. Tükenmişlik sendromu ve fiziksel olarak görülen belirtileri şunlardır: Bağımlılık (alkol ve madde bağımlılığı), aşırı kilo kaybı veya aşırı kilo alımı (obezite), depresyon ve strese bağlı hastalıklar, bağışıklık sistemi problemleri, kalp hastalıkları, mide rahatsızlıkları, kabızlık yani dolaşım sisteminde görülen hastalıklar.

Psikolojik belirtileri ise uykusuzluk sürekli öfke hali, aşırı yorgunluk ve aşırı mutsuzluk gibi durumlardır. Hatta psikologlara göre insanı intihara bile sürükleyebilecek bir hastalık. Bu belirtilerden birkaçını kendinizde görüyorsanız bir uzmandan acil olarak yardım almalısınız. Tükenmişlik sendromu ile başa çıkmak o kadar da zor değil aslında.

Kurtuluş Yolları

Sporun ve fiziksel hareketin stres üzerinde olumlu etkisi bulunmaktadır. Tükenmişlik sendromu için yapılacak spor ve fiziksel aktiviteler kendimizi daha iyi hissetmemizi, zinde olmamızı sağlar. Tükenmişlik sendromu için çözümler bitmez. Yapmanız gerekenleri başlıklar halinde sizler için sıraladım. Açık havada yapacağımız koşular, doğa yürüyüşleri esnasında yapacağımız nefes egzersizleri ile içimizdeki kaygı ve stres vücudumuzdan uzaklaşacaktır. Sağlıklı beslenme ile de vücudumuza etkili ve gerekli vitaminlerin, minerallerin girmesini sağlayarak, kendimizi daha mutlu ve sağlıklı hissedebiliriz.

Edinilecek yeni aktivite ve hobiler de tükenmişlik sendromu üzerinde olumlu etkisi kanıtlanmış yöntemlerden biridir. Birçok insanın iş hayatına son verip köylerde yaşamayı tercih etmesi, birçok ünlünün çitflik hayatını tercih edip büyük şehirden uzaklaşıp köy yaşamasına geçmesi de kurtuluş yollarından birkaçı. Gittikçe artan bir kitle doğanın devasından yararlanmak için bu yöntemi seçmekte.

Yazar: Özer Özmen