Vegan Olunca Dünyayı Değiştirebilir Miyiz?
Veganlığın hızlı yükselişi sadece ülkemizde değil tüm dünyada gerçekleşen bir olaydır. Vegan hayvanlardan elde edilen süt, yumurta, bal, süt tozu içeren besinler gibi hiçbir besini yemeyen ve ipek, deri, süet, yün gibi hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketmeyen kişidir.
Veganlığın hızlı yükselişi sadece ülkemizde değil tüm dünyada gerçekleşen bir olaydır. Vegan hayvanlardan elde edilen süt, yumurta, bal, süt tozu içeren besinler gibi hiçbir besini yemeyen ve ipek, deri, süet, yün gibi hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketmeyen kişidir. Aynı zamanda hayvan deneyleri kullanılarak elde edilen kozmetik malzemeleri gibi ürünleri de kullanmazlar. Vejetaryen Ve Vegan Beslenme karıştırılmamalıdır.
Veganların çoğu, beslenme tercihini dünya kaynakları ve çevrenin korunması, hayvanları koruma etiği, hayvanlar üzerinde kullanılan antibiyotikler ve hayvan kaynaklı hastalık tehditleri nedeniyle değiştirir. Veganlık sadece bir beslenme biçimi değildir. Buna ek olarak süt ürünlerine alerji ve laktoz intoleransı gibi nedenlerden dolayı da vegan beslenmeye yönelen insanlar vardır. Bu yaşam biçimi ekosisteme verilen zararın da minimuma indirgenmesini sağlar.
Önce Kendini İyileştir
Doğru ve bilinçli bir şekilde planlanan vegan diyetler, normal diyetlere oranla çok daha sağlıklı bir seçenektir. Vegan diyetler genel olarak lif, magnezyum, folik asit, C ve E vitaminleri ve demirden zengin diyetlerdir. Bilinenin aksine kalsiyum ve demir eksikliği yaşama riski veganlarda daha yüksek değildir. Kalsiyum ve demir birçok bitkisel besinde fazlasıyla mevcuttur. Hatta yapılan son çalışmalarla sütten alınan fazla miktardaki kalsiyumun kemiklerin kırılmasına neden olduğu bulunmuştur. Bilinen bir diğer yanlış ise veganların protein almadığı bilgisidir. Doğada bulunan tüm bitkisel besinlerde ihtiyacımız olan protein yeteri kadar bulunur.
Özellikle kuru baklagiller ve kuruyemişler en önemli bitkisel protein kaynaklarındandır. Sebze, meyve, kuru baklagil ve tahılları tabağından eksik etmeyen bir kişi herhangi bir besinsel eksiklik yaşamaz. Önemli olan nokta tüm besinleri yeterli ve dengeli bir biçimde tüketmektir. Hayvansal içeren diyetler gibi kolesterol, trans yağ, doymuş yağ ve hayvan sıvılarındaki hormonlar gibi bileşenleri içermez ve bu nedenle tansiyon, tip 2 diyabet, kolesterol, kalp ve böbrek hastalıkları ve özellikle eklem rahatsızlıkları gibi çoğu hastalık için mucizevi bir şekilde iyileştirici etkisi vardır.
Sonra Çevre İyileşsin
Dünyada hayvancılıkta kullanılan yakıtların bir senede ürettiği karbondioksit miktarı 32 milyar tondur ve bu da atmosferdeki karbondioksit miktarının %51’ine denk gelir. İneklerin tamamının her gün ürettiği metan gazı miktarı 567 milyar litredir. Günümüzde doğal su kaynaklarının yaklaşık olarak yüzde %30’u hayvancılık için kullanılmaktadır. Ülkemizde evsel su kullanım oranı %7, hayvansal tarımcılık için kullanım oranı ise %40’tır.
Hayvancılık sektörü yeryüzündeki buzsuz alanının 3’te 1’ini kaplamaktadır. Son günlerde yaşanan orman yangınları tüm toplumlar için bir farkındalık yaratmıştır ve yapılan araştırmalara ek olarak hayvancılık endüstrisinin orman kayıplarında en büyük yüzdeye sahip olduğu görülmüştür. Hayvanlar, dünyadaki insan nüfusundan 130 kat daha çok miktarda atık üretiyor.
Değişimler Başladı mı?
Çoğu araştırma sonucuna göre dünyadaki et, süt ve yumurta tüketimi hızla azalırken vegan popülasyonu da hızla artıyor. Pek çok ülkede sayısı artan veganlığın sonuçları somut bir şekilde görülmeye başladı. Bir kişinin vegan olmasıyla çok şey değişir düşüncesi ile ilerleyen pek çok kişi yeni bir pazar ortaya çıkardı. Dışarı çıktığınızda birçok market, kafe ve kozmetik dükkanlarında vegan yazısını görmeniz ilk akla gelen örneklerden biridir. Vegan yaşamın zor ve pahalı olduğu ön yargısı da bu oluşan pazar sayesinde yıkılmaya başlamış durumdadır. Aynı zamanda Kanada, İngiltere ve Amerika Beslenme Rehberleri de vegan beslenmenin sağlıklı olduğu açıklamalarını yapmıştır. Buna ek olarak Kanada, sağlığı kötü etkilediği gerekçesiyle önerilen besin tabağı modellemesinden süt ve süt ürünlerini çıkarmıştır.
Yazar: Berfu Tulgar