Yemek Bilimi Ve Sanatı: Gastronomi

Günümüzde yükselen bir meslek olarak aşçılığa ve gastronomiye merak giderek artıyor. Çoğu kişi gastronomi kelimesini duymasa da bu alana her geçen gün daha çok ilgi oluşuyor. Genellikle “yemek bilimi ve sanatı” şeklinde ifade edilen gastronomi, çeşitli farklı tanımlara sahiptir.

Günümüzde yükselen bir meslek olarak aşçılığa ve gastronomiye merak giderek artıyor. Çoğu kişi gastronomi kelimesini duymasa da bu alana her geçen gün daha çok ilgi oluşuyor. Genellikle “yemek bilimi ve sanatı” şeklinde ifade edilen gastronomi, çeşitli farklı tanımlara sahiptir. Bazı tanımlarda kültürel ilişki, bazı tanımlarda yenilebilir bir sanat, bazı tanımlarda ise başlı başına bilim dalıdır. Tüm bu tanımlamalarla gastronomi, özgürlüğün ve yaratıcılığın sınırsız olduğu nadir alanlardandır.

Gastronomi Nedir?

Kültür ve yemek arasındaki ilişkiyi inceleyen gastronomi gıda üzerinde yapılan tüm araştırmaları kapsar. Tarih, coğrafya, sosyoloji, antropoloji, psikoloji, politika gibi sosyal bilimler ve fizik, kimya, biyokimya, botanik gibi doğa bilimleri ile bağlantılı olarak incelenir. Bir sanat ve bilim olarak kabul edilen gastronomi, insanlığın varoluşundan itibaren beslenme ihtiyacının süregeldiği ve bu ihtiyacın giderilmesi için yapılan tüm çalışmaları kapsar.

Gastronomi öncelikle lezzetin bütün inceliklerine, tat ve koku bilgisine, yemek kültürüne, mitolojiye, sanat tarihine ve estetiğe kısaca pek çok alana hakim olma yetisi gerektirir. Dolayısıyla gastronomi ve mutfak sanatları salt mutfak derslerini içeren bir eğitim değildir.

Gastronomi ve Mutfak Sanatları Eğitimi ve Avantajları

Gastronomi ve mutfak sanatları bölümü üniversitelerin turizm fakültelerinde ya da güzel sanatlar fakültelerinde 4 yıllık eğitim veren bir bölümdür. Gastronomi ve mutfak sanatları bölümü çeşitli sosyal bilimler ve doğa bilimleri dersleri ile disiplinler arası bir eğitim vererek öğrencilerini gelecekteki iş hayatına hazırlıyor. Mezun olduktan sonra şeflik, gazetecilik, danışmanlık gibi çeşitli iş alanlarının bulunduğu gastronomi ve mutfak sanatları öğrencileri, eğitimi süresince farklı alanlarda stajlar ile deneyim kazanıyor.

Gastronomide yükselen trendler sayesinde yeni açılan üniversite bölümleri, akademiler, atölye ve pek çok eğitim ile bu alanda ilgi duyan kişilerin eğitim alması mümkün hale geliyor. Öğrenciler yurtdışı stajları ile deneyim ve dünyadaki yeni akımları görme imkanına sahip oluyor. Pek çok kariyer yapmış insan hayatlarının belirli bir aşamasında iş hayatından sıkılarak mutfak sanatları eğitimi alarak şeflik yapmaya başlıyor. Mutfağın gizemli dünyasına kapılan pek çok kişi bu alana yöneliyor.

Gastronomi ve Mutfak Sanatları

Gastronomi ve mutfak sanatları yüksek lisans açısından oldukça avantajlı bir yere sahiptir. Eğitim sürecindeki dersleri sayesinde sosyal bilimlerden fen bilimlerine kadar çeşitli pek çok alanda yüksek lisans yapma şansına sahiptir. Günümüzde yeni popülerleşen gastronomi ve mutfak sanatları bölümlerinde akademisyen sıkıntısı yaşanmaktadır. Gastronomi alanında yüksek lisans ve doktorasına devam eden öğrenciler avantajlı bir konumda olacaktır. 2 yıllık aşçılık eğitimi alan kişiler ise 4 yıllık gastronomi ve mutfak sanatları bölümüne geçiş yapabiliyor. Bu sayede akademik anlamda daha donanımlı bir eğitim alabiliyorlar.

Gastronomi ve Mutfak Sanatları Eğitimi ve Dezavantajları

Ülkemizde eğitim kurumlarındaki gastronomi alanında uzman akademisyen eksikliği sonucunda henüz istenilen seviyede eğitim verilememektedir. Bu durum hayallerini kurdukları bölüme gelen öğrencilerin şevkini kırmakta, kimi zaman gastronomiden uzaklaştırmaktadır. Genel olarak üniversiteler fiziki şartlarını yerine getirmeden gastronomi bölümünü açmaktadır. Bu sebeple özellikle devlet okullarında mutfaklar ve genel fiziki şartlar öğrencilerin çalışması için yetersiz olmaktadır.

Okulların fiziksel şartları göz önünde bulundurularak eğitim alınan yer seçilmelidir. Çalışma şartları ise genel olarak zordur, zihinsel ve fiziksel çaba gösterilen bir alan olması sebebiyle gastronomi, en zor meslekler arasında sayılır. Gastronomi kelimesinin toplumun çoğu tarafından bilinmemesi aşçılık ile karıştırılmasına sebep olmaktadır. Aşçılık genel itibariyle yemek yapma ve yemek süreçleri ile ilgilenen bir alandır. Gastronomi ise bütünüyle bir yemek bilimidir.

Yazar: Meryem Enginler